Spitspaal De Nollen

In het stukje Herenweg tussen Oudorp en Sint Pancras staat net ten zuiden van de spoorwegovergang een spitspaal, die in de ochtend en middagspits omhoog gaat. Rond 2014 zijn wij door de gemeente Alkmaar benaderd over een betere inrichting van dit stukje Herenweg. De weg is breed, er zijn geen fietsstroken en de inrichting voldoet niet aan de 30km die daar is aangegeven.

Wij waren blij dat de gemeente hier het een ander wilde verbeteren en wat ons betreft wordt dan vooral de belangrijkste kruising Herenweg-Hertog Aalbrechtpad meegenomen. Tussen Heerhugowaard en Alkmaar is dat inmiddels de drukste fietsroute voor scholieren en woonwerkfietsers. Verder is er veel fietsverkeer tussen Sint Pancras en het Hertog Aalbrechtpad en tussen Sint Pancras en Oudorp. Onder de huidige omstandigheden is aan die lastige en onoverzichtelijke kruising niet zoveel aan te doen en dat komt o.m. door een garage-uitrit.

Rond april-2016 hield de gemeente een proef door de spitspaal in de ochtend driekwartier eerder te laten zakken. Dus 08:15 ipv 09:00. Wij begrepen aanvankelijk niet de reden. Rond November werd dat duidelijker in de verslagen met de betrokken bewoners. De oude bewoners willen dat de paal op de huidige tijden blijft werken, een aantal nieuwe bewoners (vooral in Nollen-Oost) wil dat de paal eerder omlaag gaat.

Op die manier kunnen zij hun kinderen met de auto naar de scholen aan de Sperwer in Sint Pancras of de Lispeltuut in de Vroonermeer brengen. Andere redenen kwamen niet voorbij. Vreemd is dat niet, ook deze wijk is gericht op het zuiden en in Sint Pancras is vrijwel geen werkgelegenheid.

Tot onze verbazing had het college al gekozen voor het eerder laten zakken van de spitspaal en afgelopen donderdag 12 januari ging het als een soort hamerstuk naar de commissie Ruimte. Wij wilden graag dat de commissie het goed zou behandelen en hebben hen om die reden een mail gestuurd. Ook al omdat zij in een bijlage een sterk (10 maanden) verouderde bijdrage van ons kregen. De mail was dan ook bedoeld om de belangen van de fietsers in dit gebied duidelijker te maken.

Die mail is echter ook bij het NHD beland en die verzonnen er nog wat zaken bij. Zo zouden wij in gaan spreken. Iets dat we niet van plan waren en het stond ook niet in de mail. En stonden nog wat kleine ‘aanpassingen’ in die niet met ons zijn doorgenomen. Jammer, maar helaas. (Er was overigens een bewoner die wel insprak en daarbij zaken noemde waar we ons goed in konden vinden.)

In elk geval is ons voorlopige doel bereikt en dat is dat de commissie er beter over na gaat denken. Dat staat op de agenda voor 2 februari. Hopelijk komt de commissie ook tot het inzicht dat eerst de herinrichting de Herenweg en de kruising met het Hertog Aalbrechtpad veiliger en fietsvriendelijker moet maken voordat er geprutst wordt aan de spitspaaltijden.

Hieronder de mail die we aan de commissie en verkeersambtenaren hebben gestuurd:

Beste Verkeersambtenaren en Commissieleden Ruimte;

Allereerst de beste wensen voor een veilig 2017!

Bij de Commissie Ruimte op 12 januari staat in Alkmaar de Spitspaal in de Herenweg tussen Oudorp en Sint Pancras bij de ingekomen stukken als punt 8.21. In de bijlage 8.21b trof ik ook een sterk veroudere (maart-2016) bijdrage van de Fietsersbond.

In die tijd was er nog sprake van een herinrichting van de Herenweg, die aan zou sluiten bij een 30km-weg en aan zou sluiten bij de herinrichting van de Bovenweg in Sint Pancras. Wij vinden dan ook dat de herinrichting van het stuk Herenweg door De Nollen zo snel mogelijk plaats zou moeten vinden. Nu rijden auto’s er te hard door teveel ruimte en vinden de fietsers het er link door afwezigheid van duidelijke fietsstroken.

Het betreft een aantal belangrijke fietsroutes. De oorspronkelijke is tussen Sint Pancras en Oudorp. Daar is geen ander fiets-alternatief voor. In het laatste decennium (en zeker na de komst van de Bhalotrabrug) is de kruisende route Hertogh Aalbrechtpad naar de Spoorbrug langs het spoor tussen Alkmaar en Heerhugowaard hier bij gekomen. Dat gaat om een veelvoud van woonschool- en woonwerkfietsers. Graag zien we dan ook de kruising met de Herenweg verbeterd qua zicht.

Een derde belangrijke fietsroute is tussen Sint Pancras-Bovenweg naar het Hertogh Aalbrechtpad. Op die manier gaan fietsers naar het v/d Meij-college, maar ook naar de binnenstad van Alkmaar.

Kortom we waren blij met de herinrichtingsplannen, die helaas inmiddels een paar jaar zijn uitgesteld. Zo lang de Herenweg geen fietsveiligere inrichting krijgt zijn we er ook voor om de spitspaaltijden eerder te verlengen dan te verkorten. Toch is dat verkorten een van de voorstellen die aan de commisie wordt voorgelegd en waar het college zich al achter heeft gesteld. Dwz de paal staat nu tot 09:00 omhoog en dat biedt veel veiligheid aan schoolfietsers, die tuseen 08:30 en 08:45 bij de scholen in de omgeving moeten zijn. Het voorstel is om de paal al na 08:15 te laten zakken, zodat enkele inwoners van het inbreiplan Nollen-Oost hun kinderen per auto naar de Paulusschool/Phoenix in Sint Pancras of de Lispeltuut in de Vroonermeer te brengen.

Het betreft scholen op 700 tot 1100 meter, ruim binnen fietsafstand met maar 3 tot 5 minuten fietsen. In de Nollen-Oost wonen overigens ook ouders die hun kinderen in Oudorp op een basisschool hebben. De meerderheid gaat nu al op de fiets en wat ons betreft moet het handjevol ouders dat niet wil fietsen zich voorlopig neerleggen bij de huidige situatie, wat ook de situatie was toen zij hier gingen wonen.

Er is een proef gehouden, maar deze werd niet duidelijk gecommuniceerd naar bijvoorbeeld de inwoners van Sint Pancras en Alkmaar-Noord. Dwz zodra de paal eerder naar beneden gaat, dan zal na enige maanden ook weer meer autoverkeer over de Bovenweg gaan rijden via de N508 richting N242. Omrijden via de N245 wordt nog altijd als negatief beschouwd door de vele verkeerslichten in die weg. Mensen uit de Oostwal in Sint Pancras rijden nu over de N245 via de Helling of via Broek op Langedijk naar de N242. Zodra het maar even kan nemen ze liever de Bovenweg-Herenweg naar de N242.

De Herenweg is daarbij een stuk ruimer dan de Bovenweg. De Bovenweg zou ook zoveel mogelijk ontmoedigd moeten worden voor doorgaand autoverkeer. Helaas is dit nu al niet goed te doen door gebrek aan alternatieven. Voor de fietsers is dat nog erger. Die zijn voor een groot deel aangewezen op de Bovenweg, om zo bijvoorbeeld bij het Hertogh Aalbrechtpad te komen. De spitspaal in De Nollen heeft dan ook een intergemeentelijke functie.

Wij zijn een regionale Fietsersbondafdeling en vinden dat de effecten van de spitspaal ook bezien moeten worden vanuit Sint Pancras. In het onderzoekje/test is daar niets van te vinden.

Voor ons is ook het aantal auto’s per etmaal van veel minder belang dan de piekbelasting. De kans is nu groot dat deze route voor een deel van de automobilisten te combineren is met hun flexibele werktijden. Inwoners van Nollen-Oost geven dit eigenlijk al aan. Wegbrengen van kinderen naar school of BSO gebeurt vaak voorafgaand aan de rit naar het werk. Dat is ook de reden dat scholen klagen over ouders die zich niet goed aan schoolzones houden en gevaarlijk in zo’n gebied keren (lees ook de nieuwsbrieven van bijvoorbeeld de RKBS Paulusschool in Sint Pancras).

Het zal ons dan ook niet verwonderen als na enige maanden rond 8:10 auto’s zich bij de paal gaan verzamelen wachtend op de paal die gaat zakken. Dat zijn geen veilige situaties en die komen veel minder voor als de zaktijd verder buiten de spits ligt zoals tot nu toe het geval was.

Verder zijn we blij met de toezegging in de meest recente brief aan de bewoners, dat er toch zo snel mogelijk kleine verbeteringen aan de Herenweg worden gedaan. Daarbij opgemerkt dat ‘fietssuggestiestroken’ ondingen zijn. We zien liever echte fietsstroken, met fietssymbolen, die aangeven dat auto’s daar niet mogen parkeren. Fietssuggestiestroken worden meestal autoparkeerstroken en daarmee moeten fietsers over de rijbaan wat meer onveiligheid oplevert.

Met vriendelijke groeten;

Fietsersbond Regio Alkmaar